1. Khủng hoảng hiện sinh là cái gì vậy? Nói siêu đơn giản: Khủng hoảng hiện sinh là lúc trong đầu mình bật lên những câu hỏi rất “to”:“Mình là ai? Cuộc đời này để làm gì? Sống vậy có ý nghĩa không?”…và những câu hỏi đó làm mình rối, buồn, lo, thậm chí thấy mọi thứ vô nghĩa. Nó không phải là: “Hôm nay ăn gì?”Mà là kiểu: “Cả đời này mình đang ‘ăn’ cái gì cho tâm hồn của mình?” 2. Một câu chuyện nhỏ Hãy tưởng tượng một bạn tên Minh.Minh học giỏi, ba mẹ tự hào, bạn bè khen “đỉnh”.Nhưng một tối, Minh tự hỏi: “Nếu mình không còn đi học, không còn điểm 10,thì… mình còn là ai nữa không?” Tự nhiên, mọi thứ từng là “tự hào” lại biến thành “dấu hỏi”.Đây chính là khoảnh khắc mở cửa cho khủng hoảng hiện sinh:khi những thứ mình dùng để định nghĩa bản thân (điểm số, công việc, tiền bạc…) đột nhiên không đủ nữa. 3. Những “ông thầy” từng nói về chuyện này (kể lại cho dễ hiểu) - Kierkegaard:Ông bảo con người có một “cái tôi bên trong”.Khi mình không dám sống đúng với chính mình, mình sẽ tuyệt vọng.Tuyệt vọng này chính là một dạng khủng hoảng hiện sinh gốc. - Nietzsche:Ông nói: ngày xưa người ta dựa vào tôn giáo, truyền thống để biết sống sao cho đúng.Khi các “cây cột” này lung lay, con người mất chỗ bám,không biết dựa vào đâu để tìm ý nghĩa → khủng hoảng. - Sartre & Camus:Họ bảo: vũ trụ im lặng, không trả lời câu hỏi “Sống để làm gì?”.Con người thì rất cần ý nghĩa.Cái khoảng cách giữa “cần ý nghĩa” và “vũ trụ im lặng”chính là cảm giác phi lý – một kiểu khủng hoảng rất… hiện sinh. Nghe có vẻ to tát, nhưng cốt lõi chỉ là:Khi những câu hỏi lớn về cuộc đời không có câu trả lời rõ ràng, mình hoang mang. 4. Vậy… có đáng sợ không? Thật ra không hẳn là xấu. Khủng hoảng hiện sinh giống như: - Một cơn động đất nhẹ làm rung mấy “bức tường giả” trong đời mình - Để mình nhận ra: cái gì là giả vờ cho người khác xem,và cái gì là thật sự quan trọng với mình. Nếu không bao giờ đặt câu hỏi “Mình là ai? Mình sống vì điều gì?”,mình rất dễ sống cả đời theo kịch bản của người khác. 5. Bài học cho tụi mình (kể cả người lớn lẫn học sinh lớp 5)

Bạn có từng mệt mỏi vì phải “mạnh mẽ” suốt ngày? Bạn là lãnh đạo, là người được trông đợi sẽ vững vàng, bình tĩnh, luôn biết phải làm gì. Thế nhưng có những buổi tối bạn nằm lặng trong bóng tối, tự hỏi: “Ai sẽ lắng nghe tôi, nếu tôi cũng đang sợ?” “Khi tôi dám cho người khác thấy nỗi sợ của mình, tôi mời họ bước vào thế giới thật của tôi.” — Brené Brown Trong thế giới công việc, nơi mọi người được dạy phải “chuyên nghiệp”, “bình tĩnh”, “điềm đạm”, việc bộc lộ cảm xúc trở thành điều… nguy hiểm. Chúng ta đeo mặt nạ của sự kiên định và rồi đánh mất chính mình lúc nào không hay. Nhưng thật nghịch lý: chính khi ta dám dễ tổn thương, ta mới thật sự chạm tới người khác. Bức tường giữa “tôi thật” và “tôi nên là” Marshall Rosenberg, cha đẻ của Giao tiếp Bất bạo động, từng kể về một nhà quản lý y tế. Trong một buổi họp, ông phải chia sẻ quyết định cắt giảm nhân sự. Cả phòng đầy căng thẳng, ai cũng nhìn ông như kẻ thù. Thay vì giả vờ bình tĩnh, ông nói thật: “Tôi đang thấy sợ. Tôi sợ rằng mình sẽ làm tổn thương mọi người bằng điều tôi sắp nói.” Không ai phản đối. Không ai tấn công. Cả căn phòng như dịu lại. Một người đáp: “Cảm ơn ông vì đã nói thật. Giờ chúng tôi sẵn sàng lắng nghe.” Đó là sức mạnh của sự dễ tổn thương – không phải yếu đuối, mà là sự can đảm để hiện diện trọn vẹn với chính mình. Vì sao chúng ta sợ thể hiện sự dễ tổn thương? Ta lớn lên trong nền văn hóa coi “dễ tổn thương” là yếu kém. - Trẻ con bị dạy “nín đi, đừng khóc.” - Nhân viên bị dạy “đừng để cảm xúc xen vào công việc.” - Lãnh đạo bị dạy “đừng để ai thấy mình yếu.” Nhưng sự thật là: cảm xúc không làm ta yếu đi — nó làm ta người hơn. Khi ta phủ nhận cảm xúc, ta không chỉ cắt đứt kết nối với người khác, mà còn với chính bản thân. Carl Rogers – người đặt nền móng cho Tâm lý học nhân văn – gọi đó là “tình trạng không hòa hợp nội tâm”: “Khi con người sống khác với cảm xúc thật của mình, họ mất khả năng cảm nhận và trưởng thành.” Thấu cảm không thể tồn tại nếu thiếu sự dễ tổn thương Rosenberg từng nói: “Thấu cảm là một lựa chọn dễ tổn thương.”

Hãy tưởng tượng một tình huống quen thuộc: Một nhân viên nói với bạn: “Em thấy mệt mỏi quá, chắc em không hợp với dự án này.” Và bạn, với bản năng lãnh đạo, lập tức phản ứng: “Đừng tiêu cực vậy, dự án này em làm tốt mà,” hoặc “Ai làm việc mà chẳng mệt, cố gắng thêm chút đi.” Cuộc trò chuyện kết thúc. Người nhân viên gật đầu, nhưng ánh mắt xa xăm. Bạn nghĩ mình vừa động viên họ, nhưng thật ra, bạn vừa bỏ lỡ một cơ hội kết nối sâu sắc. Đằng sau lời nói luôn là một “thế giới bên trong” Chúng ta thường nghe bằng tai, nhưng người lãnh đạo nhân bản học cách nghe từ tim. Bởi vì, mỗi lời nói đều ẩn chứa một cảm xúc, và mỗi cảm xúc đều bắt nguồn từ một nhu cầu chưa được đáp ứng. Khi người nhân viên nói “Em mệt quá”, họ có thể đang muốn nói rằng: “Em cảm thấy kiệt sức vì không được hỗ trợ đủ,” “Em sợ mình không đủ năng lực,” hoặc “Em cần được ghi nhận.” Marshall Rosenberg, cha đẻ của Giao tiếp phi bạo lực (NVC), gọi đó là “nghe đằng sau lời nói”: Đằng sau mọi cơn giận, mọi lời chỉ trích, hay sự im lặng luôn có một nhu cầu đang chờ được lắng nghe. Khi ta lắng nghe được điều đó, ta không chỉ nghe bằng tai, mà chạm được vào trái tim con người. Thành thật mà nói, lý do chúng ta thất bại trong việc này là vì phần lớn chúng ta nghe để trả lời, không phải để hiểu. Ta mang trong đầu hàng loạt “phản ứng tự động”: nghe xong là phản biện, nghe xong là cho lời khuyên, hoặc nghe xong là kể lại chuyện của mình. Chúng ta nghe bằng “cái tôi”, chứ không phải bằng “sự tò mò nhân bản”. Carl Rogers, nhà tâm lý học nhân văn, người đặt nền móng cho trị liệu bằng thấu cảm, từng nói: “Nghe thực sự là một trong những biểu hiện hiếm hoi nhất của tình yêu.” Vì để lắng nghe thật sự, ta phải dám tạm gác bản thân sang một bên, buông cái tôi biết tuốt, và mở ra không gian để người kia được là chính họ. Để hiểu sâu điều người khác đang trải qua, ta cần lắng nghe ở hai tầng cốt lõi: 1. Cảm xúc (Feelings): Là điều người kia đang trải nghiệm ngay lúc này (buồn, giận, lo lắng, thất vọng...). Cảm xúc là “ngôn ngữ của trái tim”, là tín hiệu cho biết điều gì đang diễn ra bên trong họ. Khi ta nói: “Có phải bạn đang cảm thấy thất vọng vì điều này quan trọng với bạn không?”, người kia thường thở phào nhẹ nhõm: “Đúng rồi, chính xác là như vậy.” Đó là khoảnh khắc kết nối thật sự bắt đầu. 2. Nhu cầu (Needs): Mọi cảm xúc đều dẫn về một nhu cầu cốt lõi – điều khiến con người trở nên sống động. Đằng sau nỗi giận là nhu cầu được tôn trọng; đằng sau nỗi buồn là nhu cầu được công nhận; đằng sau sự im lặng là nhu cầu được an toàn. Khi ta hiểu nhu cầu, ta không còn bị lạc trong câu chuyện, mà nhìn thấy con người đằng sau câu chuyện.

Thuyết Nhị Nguyên là niềm tin cho rằng thực tại được cấu thành bởi hai yếu tố cơ bản và đối lập. Trong triết học, nó thường ám chỉ ý tưởng rằng tâm trí và thân xác là hai thực thể riêng biệt nhưng có sự tương tác với nhau. Tâm trí thuộc về thế giới tinh thần, còn thân xác thuộc về thế giới vật chất. Quan điểm này được triết gia René Descartes đề xướng với câu nói nổi tiếng: “Tôi tư duy, nên tôi hiện hữu.” Thuyết nhị nguyên cũng xuất hiện trong tôn giáo, khi thiện và ác, ánh sáng và bóng tối được xem là hai thế lực vĩnh cửu. Nhiều người tìm thấy sự an ủi trong quan điểm này vì nó giải thích được cuộc đấu tranh nội tâm của con người. Tuy nhiên, cũng có người cho rằng sự hòa hợp thật sự chỉ đến khi hai mặt ấy được hợp nhất làm một. Triết học & Thần học Dualism – The Doctrine of Twofold Reality: Dualism is the belief that reality is composed of two fundamental and opposing principles. In philosophy, it usually refers to the idea that the mind and the body are two distinct entities that interact with each other. The mind belongs to the realm of the spirit, while the body belongs to the realm of matter. This view was advanced by the philosopher René Descartes, who famously declared: “I think, therefore I am.” Dualism also appears in religion, where good and evil, light and darkness are seen as eternal opposing forces. Many people find comfort in this view because it explains the inner struggle of the human soul. Yet others believe that true harmony can only be achieved when these two aspects are united as one. Philosophy & Theology

Hãy tưởng tượng: 🚲 Bạn A có một chiếc xe đạp mới toanh, đường rộng, chạy êm, ít xe. 🚲 Bạn B chỉ có xe cũ, đường thì gồ ghề, lại đông xe. Sau 10 phút: - Bạn A đi được 2km - Bạn B đi được 800m Vậy bạn A giỏi hơn phải không? Không hẳn! Vì 2 bạn không chạy trên cùng một con đường. 👉 Con đường đó chính là “hoàn cảnh” của từng thế hệ. 🌍 Mỗi thế hệ giống như chơi một level khác nhau ❗Vậy “Thượng Đẳng Thế Hệ” là gì? Đó là khi một người nói: “Thời của tao khó hơn, nên tao giỏi hơn tụi mày!” Giống như bảo: “Tao chạy trên đường đá, còn mày chạy đường nhựa, nên tao mạnh hơn!” Nghe có ổn không? Không hề đúng. 🎯 Sự thật mà ít ai nói - Ông bà giỏi vì kiên cường - Cha mẹ giỏi vì chăm chỉ - Chúng ta giỏi vì thích nghi nhanh Mỗi thế hệ có siêu năng lực riêng ✨ Không ai giống ai, cũng không ai hơn ai. Nếu so sánh, thì hãy so sánh: 📌 “Tôi hôm nay có tốt hơn tôi ngày hôm qua không?” Chứ không phải: ❌ “Thế hệ tôi có hơn thế hệ khác không?” Không có thế hệ “thượng đẳng”. Chỉ có thế hệ thượng tiến – tức là luôn tiến bộ hơn chính mình. “Bạn không cần phải hơn người khác. Bạn chỉ cần hơn phiên bản cũ của chính mình.” #skool #nhân # bản