Dün yrni nesil kahvecilerden bahsetmiştim. Kasabamızın en iyi örneklerinden birinde cumartesi sabahı kahvemi içiyorum. Tat, koku, atmosfer dört dörtlük. Kasabamıza geldiğinizde deneyin derim.

Hep ordaymış hissi taşıyan, Ayvalık'ın ruhuna dokunan cafelerimiz de var tabii ki 😊 4. Cafe Caramel – Antikacı sokakları içinde tatlı-kahve eşleşmesiyle ün kazanmış. Yorumlarda şık atmosferi ve ev yapımı tatlıları çok hoş karşılanmış. 5. Taş Kahve – Cunda tarafında taş dokulu sokaklara açılan klasik bir kafe. “Gizli mola” arayanlar için öneriliyor. 6. Şeytanın Kahvesi – Gezginler tarafından sıkça önerilir. Tarihî bir binada yer alıyor; koruk suyu ve Türk kahvesi eşliğinde kasabanın ruhunu hissetmek isteyenler için. Ortam mı senin için daha önemli yoksa kahvenin tadı mı? Bu üç mekândan birini seçip “ben giderim ve…” diye başlayan cümleyle düşüncelerini paylaş. Mesela “Cafe Caramel’de tatlı-kahve ikilisi beni şaşırttı çünkü…” gibi.

1923’teki mübadeleyle birlikte, Ayvalık’ta yaşayan Rumlar Yunanistan’a göç etti; Midilli ve Girit’ten Türk aileler kasabaya yerleşti. İşte o dönemde Ayvalık ikinci kez doğdu. Evler, zeytinlikler, sokaklar el değiştirdi ama ruh kaldı. Yeni gelenler, zeytinin kıymetini bildi; denizi, rüzgârı, taş evleri korudular. Bu karışım, Ayvalık’a eşsiz bir kültürel doku kazandırdı: bir yanda kahvede Türk kahvesi, diğer yanda fırında sakızlı kurabiye… Bugün Ayvalık’a baktığında, geçmişin sesini duymamak imkânsız. Her sokak bir anı, her ev bir hikâye anlatır. Kısacası, Ayvalık sadece bir yer değil, yaşayan bir tarih kitabıdır. 📖

Ayvalık’ın hikâyesi, sadece taş evlerin ya da zeytin ağaçlarının değil, binlerce yıllık bir uygarlık zincirinin hikâyesidir. Antik dönemde buraya “Kydonia” denirdi — Yunanca’da “ayva” anlamına gelir. Evet, kasabanın adı bile meyveden gelir; hem tatlı, hem buruk, tıpkı Ayvalık’ın kendisi gibi. 🍏 Bölge, MÖ 8. yüzyıldan itibaren Aioller tarafından kurulmuş. Daha sonra Romalılar, Bizanslılar, Osmanlılar… derken her dönem kendi rengini bırakmış. Ayvalık’ın taş evlerindeki mimari karışım da bu yüzden: biraz Bizans zarafeti, biraz Osmanlı ustalığı, biraz da Rum romantizmi. Rivayete göre, ilk yerleşim yeri bugünkü Cunda Adası’ymış. Zamanla kıyıya yerleşilmiş, liman gelişmiş, zeytinyağı üretimiyle kasaba zenginleşmiş.

- Kırlangıç AVM içinde yer alıyor ve Anadolu uygarlıklarından Bizans’a kadar uzanan geniş bir koleksiyon sunuyor. - Eser sayısı 600’ü geçiyor; bölgenin kültür tarihini anlamak için oldukça faydalı. - Ziyaretçi notu: Hem “küçük” hem “yoğun” bir müze; büyük yapılar gibi değil ama bilgilendirici. - Neden uğramalı? Ayvalık’ın sahil, zeytin ve taş evle tanınan yüzünün ötesinde “7000 yıl”ı kapsayan bir kültür katmanı olduğunu hatırlatıyor.