Khi kiến thức không còn là niềm đau, thì mọi người cần gì từ cộng đồng?
Mình làm cộng đồng cho tới nay hơn một thập kỷ và trong khoản thời gian đó đếm sơ sơ số lượng sự kiện cộng đồng mình và team tổ chức không dưới 300, đủ mọi size từ 30 người tới 2,000 người, đa định dạng từ webinars, coffee talks, workshops, conferences, hội chợ, bootcamps, v.v... Trong khoản 3 năm trở lại đây mình suy nghĩ rất nhiều về những sự dịch chuyển đang diễn ra một cách lặng lẽ nhưng chắc chắn 1. Các chương trình chia sẻ kiến thức ngày càng khó thu hút người tham dự. Số lượng người tham gia ngày càng giảm, ngày càng khó bán vé, ngày càng khó gọi tài trợ. Lý do: AI. Từ năm 2022 tới nay xu hướng đi lên của AI đi chung với việc giảm sút nhu cầu về học hỏi kiến thức mới của mọi người. Mọi người không còn "đói" kiến thức như trước nữa. Nếu không phải là chủ đề thật sự vật vã đau khổ (vốn không có nhiều), mọi người sẽ không chủ động tham gia các sự kiện chia sẻ kiến thức như trước nữa. 2. Cộng đồng từng là nơi quy tụ và chia sẻ kiến thức. Những đứa 8x và 9x đời đầu ngày xưa đến cộng đồng để chủ động đào bới và tổng hợp kiến thức được chia sẻ. Thế hệ 9x đời sau và 2k trở đi thì chủ yếu tiếp nhận kiến thức được phân phối qua mạng xã hội. Thế hệ 2k10 trở đi sẽ tiếp nhận kiến thức chủ yếu qua AI. 3. Vậy nếu hoạt động chia sẻ kiến thức không còn là lý do chính để chúng ta đến với một số cộng đồng nào đó vậy thì sẽ là gì? Theo mình là có có 3 yếu tố khác (bên cạnh kiến thức). Cơ hội (opportunities): cộng đồng là nơi mà thành viên có thể tìm thấy việc làm, khách hàng, đối tác hoặc thậm chí người yêu. Vốn xã hội (social capital): xây dựng mối quan hệ, kết nối với người mới, mở rộng vòng tròn ảnh hưởng, xây dựng thương hiệu cá nhân hoặc nâng cao danh tiếng trong cộng đồng. Cảm giác thuộc về (belonging): cảm giác hoà đồng giữa một nhóm những người giống mình, cùng làm nghề, cùng tư duy, cùng niềm tin, cùng góc nhìn. Cảm xúc này được làm mạnh hơn thông qua các hoạt động trực tiếp. 4. Hoạt động chia sẻ kiến thức vẫn là một trụ cột của cộng đồng dù tầm quan trọng có thể bị giảm sút. Nhưng các kiến thức ngày nay được trông chờ là phải rộng mở, miễn phí và dễ truy cập hơn là nằm sau những rào cản. Trừ khi đó là các kiến thức thuộc về ngách rất cụ thể và chuyên sâu không dễ tìm ở bất cứ đâu.