13- Có những học trò học tiếng Việt tôi từ chối nhận – không phải vì họ kém, mà vì không hợp.

Minh Thuỷ Huỳnh Lê

🔥

27d • THẢO LUẬN

1️⃣ Sự thật ít người dám nói ra

Trong nghề dạy, đặc biệt là dạy tiếng Việt cho người nước ngoài, nhiều gia sư vẫn nghĩ:

“Cứ có học viên là tốt rồi.”

Nhưng thật ra, không phải học viên nào mình cũng nên nhận. Không phải vì họ “kém”, mà vì không hợp.

Không hợp về cách học, thái độ, kỳ vọng, hay đơn giản là không cùng tần số cảm xúc. Và nếu cứ cố “chạy theo” một học viên không hợp, ta sẽ đánh mất niềm vui, sự cân bằng và cả chất lượng giảng dạy.

2️⃣ “Không hợp” nghĩa là gì?

🎯 Không hợp mục tiêu: Học viên muốn học để “nói chuẩn như người bản xứ sau 2 tháng”, trong khi bạn hướng tới sự tự nhiên, từng bước.
🧭 Không hợp phong cách học:Có người thích học qua trò chuyện, nhưng họ chỉ muốn làm bài ngữ pháp khô khan (hoặc ngược lại).
🪞 Không hợp năng lượng: Một người luôn nghi ngờ, cáu gắt, hoặc thiếu tôn trọng khiến lớp học trở thành gánh nặng.
💡 Không hợp giá trị: Gia sư tôn trọng văn hoá – học viên lại có thái độ xem nhẹ hoặc đùa cợt về ngôn ngữ, về người Việt.

3️⃣ Tại sao từ chối đúng lúc là một kỹ năng sư phạm?

Giúp bạn bảo vệ năng lượng – không bị kiệt sức vì “chống lại” một người học không sẵn sàng.
Giúp người học tìm đúng người thầy phù hợp hơn – và điều đó tốt cho họ.
Giúp bạn tập trung vào học viên phù hợp, nơi bạn có thể thật sự tạo ra thay đổi.
Giúp duy trì sự tôn trọng và chuyên nghiệp trong mối quan hệ dạy – học.

4️⃣ Cách nhận biết sớm “học viên không hợp”

Ngay từ buổi đầu:

Hỏi rõ lý do học và mong đợi sau 1–3 tháng.
Quan sát phản ứng khi bạn giải thích về phương pháp.
Nếu họ tỏ ra khó chịu, hoài nghi, hoặc muốn kiểm soát buổi học ngay, hãy cân nhắc.
Nếu họ nói: “Tôi chỉ muốn học nhanh, không cần văn hoá, không cần hiểu sâu.” → dấu hiệu mất kết nối.

5️⃣ Cách từ chối khéo léo và có đạo đức

Bạn không cần nói: “Tôi không dạy bạn.” Thay vào đó, có thể nói:

“Tôi nghĩ bạn sẽ phù hợp hơn với một giáo viên có phong cách nhanh và chuyên sâu về phần mà bạn cần. Tôi có thể giới thiệu vài người phù hợp hơn.”

Hoặc:

“Phương pháp của tôi thiên về thực hành giao tiếp tự nhiên, nên nếu bạn cần luyện thi cấp tốc, sẽ có người khác giúp bạn hiệu quả hơn.”

Cách nói này giữ được sự tôn trọng, không làm tổn thương người học, và giữ hình ảnh chuyên nghiệp của bạn.

6️⃣ Bài học cho Gia sư người Việt

Làm nghề này, ta không chỉ dạy tiếng — ta chọn ai để đồng hành. Và giống như mọi mối quan hệ: sự “hợp” quan trọng hơn sự “đông”.

Một lớp học có năng lượng tích cực, nơi cả hai bên cùng học, cùng vui, cùng tôn trọng nhau —🌱 sẽ hiệu quả hơn hàng chục buổi “chịu đựng” trong im lặng.

7️⃣ Thông điệp gửi đến cộng đồng Gia sư 5M

💬 “Từ chối không phải là thất bại.” Đó là một lựa chọn trưởng thành — vì ta hiểu mình, hiểu người học, và hiểu giá trị của sự tương hợp trong giáo dục.

👉 Dạy đúng người — bạn gieo được niềm tin.👉 Dạy sai người — bạn đánh mất chính mình.

✨ Hãy nhớ: Không phải ai cũng cần mình dạy – và không phải ai mình dạy cũng cần ở lại. Nhưng với người “hợp”, chỉ cần một lớp học thôi, bạn có thể thay đổi cả hành trình học ngôn ngữ của họ. 🌸

23 comments