Đây là thứ quyết định bạn đi xa đến đâu trên con đường solopreneur.

Có một sự thật không thể phủ nhận, chính cách bạn quản trị tài chính cá nhân mới là chiếc khung xương giữ bạn đứng vững và đi xa. Nghe thì có vẻ xa vời, nhưng Ngọc đã trả giá rất đắt để hiểu điều này.

Những ngày đầu, Ngọc cũng giống như bạn: có tháng doanh số rất tốt, rồi tháng sau… âm. Có khách mới là chi ngay, không hoạch định, không dự phòng. Đến lúc thị trường chùng xuống, nhất là những tháng thấp điểm, Quỹ sinh hoạt cạn, tiền nhà, tiền chợ, tiền điện, tiền học phí cho con ..... dồn lên vai.

Lúc đó đầu óc quay cuồng nhiều lo lắng hỗn độn trong tâm trí, mất sáng tạo, mất dũng khí đầu tư cho dài hạn. Rất nhanh, bạn có thể rơi vào vòng xoáy “Chán nản- bế tắc -hạ giá sản phẩm để có khách -làm mọi thứ ngoài chuyên môn chỉ để tồn tại”. Vậy là gãy cánh giữa đường.

Từ cú sốc đó, Ngọc thay khung tư duy về tài chính. Ngọc tách tài chính cá nhân ra thành 4 quỹ rõ ràng, rồi kỷ luật như một quy trình vận hành business. Tưởng phức tạp ư? Thật ra rất mạch lạc và giải phóng tinh thần khủng khiếp, Ngọc rất happy và thấy tiếc vì không làm nó sớm hơn

============

1) Quỹ Sinh hoạt – “bình dưỡng khí” của bạn

Nếu không có bình dưỡng khí, bạn chẳng thể lặn sâu. Quỹ này nuôi 3–6 tháng chi tiêu thiết yếu để bạn thở được kể cả khi doanh số chững lại. Không có nó, bạn sẽ bị ám ảnh bởi doanh thu ngắn hạn: ép bán, hạ giá, nhận sai tệp. Thương hiệu loãng dần, năng lượng cháy kiệt.

Việc cần làm: tính “burn rate” tối thiểu/tháng, nhân 6 thành mức tối thiểu phải đạt. Tách tài khoản riêng. Thiết lập chuyển tiền tự động ngay khi có thu, đừng để cảm xúc chen ngang.

2) Quỹ Bảo hiểm - tấm khiên cho “tài sản lớn nhất”: chính bạn

Kinh doanh chuyên môn là kinh doanh con người. Bạn ốm, business ngưng trệ. Tinh thần suy, doanh số đổ dốc. Quỹ này giúp bạn không “vỡ trận” chỉ vì một biến cố.

Việc cần làm: bảo hiểm sức khỏe/nhân thọ phù hợp + quỹ y tế khẩn cấp. Đặt lịch đóng phí định kỳ. Ưu tiên trước mọi khoản khác. Đây không phải chi phí; đây là bảo toàn cỗ máy tạo doanh thu - chính là bạn.

3) Quỹ Đầu cơ – nhiên liệu tăng trưởng có kiểm soát

Đây là chỗ để thử nghiệm: quảng cáo nhỏ, webinar, team content, kênh mới, công cụ mới. Không có quỹ này, bạn chỉ sống nhờ referral và… dậm chân. Có quỹ này, bạn học nhanh, cắt lỗ nhanh, nhân rộng nhanh.

Nếu không có quỹ này, bạn sẽ thụ động, chỉ phụ thuộc mãi vào referral và không thể tăng trưởng được business của chính mình và rồi lại rơi vào vòng xoáy cạn kiệt doanh thu vì hết khách

Việc cần làm: lập danh sách 10 thử nghiệm khả thi. Ngọc dùng nguyên tắc “nhỏ – nhanh – đo được”: chi nhỏ cho mỗi test, review sau 30 ngày, cắt khi kém, nhân khi thắng.

4) Quỹ Ổn định – nền thu nhập “chống lạm phát áp lực”

Nó giống hệt những dòng sản phẩm đều trong business: retainer, khóa evergreen, membership. Không sexy, nhưng giữ nhịp tiền – để bạn không phải bán trong hoảng loạn.

Ngoài ra bạn có thể dành một phần ngân sách cho tài sản/giải pháp thấp rủi ro: chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu chất lượng,....

Việc cần làm: xây ít nhất một nguồn thu ổn định có thể dự báo, nó có thể mang lại cho bạn thu nhập thụ động thì càng tốt. Chậm mà chắc. Vững như nền móng.

==========

Một thực tế dễ dàng nhận ra thu nhập của người kinh doanh solo hiếm khi phẳng. Có tháng cao, có tháng thấp. Vì vậy, thay vì cố chính xác phần trăm từng tháng, Ngọc chọn thứ tự ưu tiên:

1.Đổ đầy mức tối thiểu cho Quỹ Sinh hoạt (6 tháng).

2.Khóa lịch đóng Quỹ Bảo hiểm.

3.Phần còn lại chia cho Đầu cơ và Ổn định dựa trên mục tiêu quý.

Ngọc ưu tiên trả lương cố định cho chính mình mỗi tháng. Doanh số về một cái là Ngọc “trả lương” đầu tiên để đảm bảo sinh hoạt gia đình, rồi mới phân bổ vào các quỹ.

Nhờ vậy, chi tiêu đời sống tách khỏi cảm xúc mùa vụ kinh doanh; đầu óc sáng và… bình tĩnh hơn. Còn những tháng thấp điểm không có doanh số, mình đã có Quỹ Sinh hoạt để trả lương cho mình trong nhưng tháng đó.

Trong Quỹ Đầu cơ, Ngọc tách thêm học tập & nâng cấp chuyên môn. Nếu còn ngân sách, Ngọc chọn học có phí để rút ngắn thời gian và có mentor đồng hành.

Hết ngân sách, chuyển sang học miễn phí có mục tiêu rõ ràng. Kỷ luật nằm ở quy tắc, không ở hứng thú.

========

Khi nào cần điều chỉnh tỷ trọng?

Nghề thu nhập ổn định, dự đoán tăng đều (bác sĩ, luật sư, giảng viên…): tăng Đầu cơ để đẩy tốc độ thử nghiệm.

Công việc biến động: tăng Sinh hoạt lên 6–9 tháng.
Sắp có chi lớn (cưới, sinh con, du học…): giảm Đầu cơ, tạm ưu tiên Ổn định + Sinh hoạt để tránh kẹt vốn đúng lúc thị trường xấu.
Dấu hiệu quá tải tinh thần: tăng Bảo hiểm (sức khỏe + mental) trong 1–2 quý để reset.

Bạn có thể giỏi chuyên môn. Nhưng nếu Quỹ sinh hoạt mỏng, bạn sẽ luôn bán trong sợ hãi. Khi Sinh hoạt và Bảo hiểm đủ dày, bạn mới có độ bình tâm để dồn lực cho Đầu cơ (tăng trưởng) và Ổn định (nền thu đều). Và đó là cách bạn đi đường dài mà không bị gãy bởi cơm-áo-gạo-tiền.

Nếu bạn muốn bắt đầu ngay hôm nay mà vẫn loay hoay thì có thể ib cho

@Hoang Ngoc Han

để trao đổi thêm, Hân có rất nhiều kinh nghiệm thực chiến về tài chính và biết đâu nhờ hành trình quản lý tài chính hiệu quả, bạn lại có thể mua được căn nhà cho mình bằng dòng tiền kinh doanh chuyên môn.

Đừng đợi “tháng sau dư tiền rồi làm”. Làm ngay từ đồng đầu tiên chảy vào.

Chuyên môn giỏi là điều kiện cần. Tài chính vững mới là điều kiện đủ để bạn không rời cuộc chơi giữa chừng. Ngọc đã trải qua và chọn đi tiếp, bình tĩnh, có cấu trúc, có kỷ luật và có quỹ. Bạn hãy chia sẻ thêm cách bạn đi đường dài với solo để Ngọc có thể học hỏi thêm ở bạn nhé?

27 comments