Nov 13 • Tâm lý học nhân văn
Khủng hoảng hiện sinh
1. Khủng hoảng hiện sinh là cái gì vậy?
Nói siêu đơn giản:
Khủng hoảng hiện sinh là lúc trong đầu mình bật lên những câu hỏi rất “to”:“Mình là ai? Cuộc đời này để làm gì? Sống vậy có ý nghĩa không?”…và những câu hỏi đó làm mình rối, buồn, lo, thậm chí thấy mọi thứ vô nghĩa.
Nó không phải là: “Hôm nay ăn gì?”Mà là kiểu: “Cả đời này mình đang ‘ăn’ cái gì cho tâm hồn của mình?”
2. Một câu chuyện nhỏ
Hãy tưởng tượng một bạn tên Minh.Minh học giỏi, ba mẹ tự hào, bạn bè khen “đỉnh”.Nhưng một tối, Minh tự hỏi:
“Nếu mình không còn đi học, không còn điểm 10,thì… mình còn là ai nữa không?”
Tự nhiên, mọi thứ từng là “tự hào” lại biến thành “dấu hỏi”.Đây chính là khoảnh khắc mở cửa cho khủng hoảng hiện sinh:khi những thứ mình dùng để định nghĩa bản thân (điểm số, công việc, tiền bạc…) đột nhiên không đủ nữa.
3. Những “ông thầy” từng nói về chuyện này (kể lại cho dễ hiểu)
- Kierkegaard:Ông bảo con người có một “cái tôi bên trong”.Khi mình không dám sống đúng với chính mình, mình sẽ tuyệt vọng.Tuyệt vọng này chính là một dạng khủng hoảng hiện sinh gốc.
- Nietzsche:Ông nói: ngày xưa người ta dựa vào tôn giáo, truyền thống để biết sống sao cho đúng.Khi các “cây cột” này lung lay, con người mất chỗ bám,không biết dựa vào đâu để tìm ý nghĩa → khủng hoảng.
- Sartre & Camus:Họ bảo: vũ trụ im lặng, không trả lời câu hỏi “Sống để làm gì?”.Con người thì rất cần ý nghĩa.Cái khoảng cách giữa “cần ý nghĩa” và “vũ trụ im lặng”chính là cảm giác phi lý – một kiểu khủng hoảng rất… hiện sinh.
Nghe có vẻ to tát, nhưng cốt lõi chỉ là:Khi những câu hỏi lớn về cuộc đời không có câu trả lời rõ ràng, mình hoang mang.
4. Vậy… có đáng sợ không?
Thật ra không hẳn là xấu.
Khủng hoảng hiện sinh giống như:
- Một cơn động đất nhẹ làm rung mấy “bức tường giả” trong đời mình
- Để mình nhận ra: cái gì là giả vờ cho người khác xem,và cái gì là thật sự quan trọng với mình.
Nếu không bao giờ đặt câu hỏi “Mình là ai? Mình sống vì điều gì?”,mình rất dễ sống cả đời theo kịch bản của người khác.
5. Bài học cho tụi mình (kể cả người lớn lẫn học sinh lớp 5)
- Cảm thấy hoang mang không có nghĩa là bạn “có vấn đề”Nó là một phần tự nhiên của việc… lớn lên.
- Đừng giải một mìnhNói chuyện với người mình tin: bố mẹ, bạn thân, thầy cô, hoặc chuyên gia tâm lý.Câu hỏi “to” không nhất thiết phải giải solo.
- Không cần có “câu trả lời hoàn hảo” ngay bây giờChỉ cần trả lời từng chút:
- Ý nghĩa không phải thứ “tìm thấy”, mà là thứ “xây lên”Mình làm điều tử tế, giúp người khác, học điều mới,từng việc nhỏ đó xếp lại thành ý nghĩa.
Kết lại:Khủng hoảng hiện sinh không chỉ là câu chuyện của triết gia,mà là chuyện của bất kỳ ai từng nghiêm túc hỏi:“Cuộc đời mình để làm gì?”
Và đôi khi, chính nhờ những cơn “rung lắc” đó,ta mới xây được một cuộc đời chắc chắn hơn, thật với mình hơn. 🌱✨
2
1 comment
Khủng hoảng hiện sinh
powered by
skool.com/humanistic-leadership-6956
Humanistic Leadership là một triết lý đặt con người vào vị trí trung tâm của mọi quyết định, chiến lược và hoạt động của tổ chức.
Suggested communities
Powered by