Oct 16 • Giao tiếp phi bạo lực (NVC)
Giao tiếp từ trái tim: Khi Lãnh đạo vượt trên quyền lực kiểm soát
“Mục đích giao tiếp của bạn là để người khác thấu hiểu, hay chỉ đơn thuần là tuân lệnh?”
Câu hỏi này thường khiến nhiều nhà lãnh đạo phải suy ngẫm. Bởi đôi khi, chúng ta không nhận ra chính phong cách giao tiếp của mình đang vô tình làm xói mòn sự tự nguyện, sáng tạo và gắn kết trong đội ngũ.
Hãy hình dung một buổi họp: bạn cần ý kiến, nhưng đáp lại là một không gian im lặng. Mọi ánh mắt đều lảng tránh. Không ai phản đối, nhưng cũng không ai thật sự cam kết. Buổi họp kết thúc trong một trạng thái "ổn định giả", và sau đó, mọi thứ vẫn như cũ. Vấn đề không nằm ở chỗ nhân viên không hiểu bạn. Mà là họ không cảm nhận được sự chân thành của bạn.
- Khi lãnh đạo sử dụng phong cách giao tiếp áp đặt
Trong môi trường doanh nghiệp, nhiều nhà lãnh đạo đã vô tình sử dụng lối giao tiếp dựa trên sự kiểm soát.
- Khi nhân viên mắc lỗi, ta dùng phán xét: "Anh làm việc thiếu trách nhiệm."
- Khi muốn họ cải thiện, ta dùng so sánh: "Nhóm bên cạnh đang làm tốt hơn nhiều."
- Khi đối mặt với áp lực, ta chối bỏ cảm xúc: "Tôi không có thời gian cho sự yếu đuối."
Bề ngoài, những cách tiếp cận này có vẻ tạo ra trật tự và hiệu suất tức thời. Nhưng về lâu dài, chúng đang bào mòn tài sản quý giá nhất của một tổ chức: sự kết nối giữa con người.
Khi lãnh đạo giao tiếp bằng quyền lực, nhân viên sẽ tuân thủ, nhưng không đồng lòng. Họ im lặng, nhưng không thấu hiểu. Và quan trọng nhất, họ làm việc để tránh bị phạt, thay vì để kiến tạo giá trị.
2. Tại sao chúng ta lại giao tiếp theo lối kiểm soát?
Sâu thẳm bên trong mỗi nhà lãnh đạo là một nỗi sợ tiềm ẩn:
- Sợ mất kiểm soát.
- Sợ không được tôn trọng.
- Sợ bị xem là yếu đuối khi bộc lộ cảm xúc.
Chúng ta được dạy rằng "lãnh đạo phải mạnh mẽ, phải quyết đoán". Nhưng chính niềm tin đó đôi khi lại tạo ra khoảng cách với những con người mà chúng ta muốn dẫn dắt.
Marshall Rosenberg, người sáng lập Giao tiếp Phi bạo lực (NVC), đã nói: "Mọi hành động chân thật đều xuất phát từ mong muốn làm phong phú cuộc sống, chứ không phải để kiểm soát hay trừng phạt người khác."
Nói cách khác, giao tiếp chân thành không phải là yếu đuối. Đó là sức mạnh của sự thật – nơi người lãnh đạo dám thừa nhận cảm xúc, dám nhìn thẳng vào nhu cầu của bản thân và đội ngũ.
3. Khi sự chân thành lên tiếng, tổ chức sẽ chuyển mình
Hãy tưởng tượng một tình huống khác: một nhân viên nộp báo cáo trễ.
Thay vì nói: "Anh làm việc thiếu trách nhiệm", người lãnh đạo thử một cách khác:
"Khi báo cáo bị nộp trễ, tôi cảm thấy khá lo lắng, vì tôi thực sự cần sự tin cậy để đảm bảo tiến độ chung của cả nhóm. Anh có thể chia sẻ giúp tôi những khó khăn đang gặp phải không?"
Chỉ một thay đổi trong cách diễn đạt, nhưng không khí đã hoàn toàn khác. Người nghe từ bỏ thế phòng thủ để mở lòng. Hai bên chuyển từ "đối đầu" sang "đối thoại".
Giao tiếp từ trái tim chạm đến những nhu cầu sâu sắc nhất của con người: được thấu hiểu, được tôn trọng và được kết nối.
4. Giao tiếp chân thành: Sức mạnh của sự tỉnh thức
Một nhà lãnh đạo giao tiếp chân thành không bao giờ né tránh vấn đề. Họ chỉ chọn cách tiếp cận giúp người khác tự nhận ra và thay đổi, thay vì khiến họ cảm thấy bị chỉ trích.
Ba nguyên tắc thực hành giao tiếp chân thành trong lãnh đạo:
- Quan sát sự việc, không phán xét con người: Tập trung vào hành vi cụ thể.
- Bày tỏ cảm xúc một cách chân thực: Cảm xúc là dữ liệu, không phải sự yếu đuối.
- Kết nối dựa trên nhu cầu chung: Ai cũng có nhu cầu được tôn trọng, được an toàn và được đóng góp.
Khi lãnh đạo nói bằng sự chân thành, tổ chức sẽ chung một nhịp đập.
Văn hóa nhân văn của một tổ chức không được xây dựng từ các quy định, mà từ chính cách người lãnh đạo đối thoại mỗi ngày. Giao tiếp chân thành biến những buổi họp căng thẳng thành đối thoại, biến phản hồi tiêu cực thành cơ hội học hỏi, và biến xung đột thành cơ hội để gắn kết.
Như Rosenberg đã viết: "Khi giao tiếp với nhau bằng lòng trắc ẩn, chúng ta đang góp phần xây dựng một thế giới nơi trái tim con người quan trọng hơn hệ thống quyền lực."
Hành động nhỏ cho tuần này:
- Trước khi đưa ra nhận xét, hãy dừng lại 3 giây và tự hỏi: "Nhu cầu thật sự của họ là gì?"
- Khi góp ý, hãy bắt đầu bằng cảm xúc của bạn: "Tôi cảm thấy... bởi vì tôi cần..."
- Khi đối mặt với sự giận dữ, hãy cố gắng lắng nghe nhu cầu ẩn sau lời nói của họ.
Khi lãnh đạo không còn nói để kiểm soát mà để kết nối, tổ chức không chỉ vận hành hiệu quả hơn mà còn trở nên nhân văn hơn.
🌿 Con người là Nhân – Thành công là Quả.
Đó chính là tinh thần của Humanistic Leadership – 人本领导.
👉 Nếu bạn muốn học cách dẫn dắt bằng ngôn ngữ của sự thấu cảm, tôn trọng và lòng nhân ái, hãy tham gia cùng chúng tôi tại Cộng đồng Humanistic Leadership Việt Nam.
4
6 comments
Giao tiếp từ trái tim: Khi Lãnh đạo vượt trên quyền lực kiểm soát
powered by
skool.com/humanistic-leadership-6956
Humanistic Leadership là một triết lý đặt con người vào vị trí trung tâm của mọi quyết định, chiến lược và hoạt động của tổ chức.
Suggested communities
Powered by