Bir Âlimin Hayratı: Hacı Evliya Çeşmesi’nin Asırlık Hikâyesi
İstanbul’un Fatih ilçesinde, zamanın sessiz tanıklarından biri olan Hacı Evliya Çeşmesi, 17. yüzyılda Şeyhülkurrâ ve padişah imamı Evliya Mehmed Efendi tarafından inşa ettirilmiştir. Osmanlı ilim ve din hayatında önemli bir yere sahip olan Evliya Mehmed Efendi, yalnızca ilmiyle değil, bıraktığı hayır eserleriyle de adını tarihe yazdırmıştır. Dönemin önde gelen Kur’an âlimlerinden biri olan Evliya Mehmed Efendi, padişah imamlığı görevini yürütmüş; ilmî kimliği, saygınlığı ve vakıf anlayışıyla tanınmıştır. İnşa ettirdiği bu çeşme, Osmanlı’da su hayratlarının toplum hayatındaki önemini yansıtan zarif örneklerden biridir. Çeşme, sadece susuzluğu gidermek için değil, “sadaka-i câriye” anlayışının somut bir ifadesi olarak yapılmıştır. Kesme taş işçiliğiyle sade fakat vakur bir görünüme sahip olan Hacı Evliya Çeşmesi, aradan geçen yüzyıllara rağmen Osmanlı şehir kültürünün izlerini taşımaya devam etmektedir. Bugün aktif olmasa bile, bulunduğu yerde Fatih’in tarihsel dokusunu tamamlayan önemli bir kültür mirası olarak varlığını sürdürmektedir. Hacı Evliya Çeşmesi, ilimle yoğrulmuş bir hayatın, hayırla taçlanan sessiz bir hatırası olarak İstanbul’un hafızasında yaşamaya devam ediyor.