Tâm lý học về tiền trong đầu tư tài chính.

1. Quá tự tin vào bản thân

* Nhiều nhà đầu tư đánh giá quá cao khả năng dự đoán thị trường của mình dẫn đến vào lệnh quá mức, bỏ qua vẫn đề rui ro, tin vào cảm xúc thay vì dữ liệu. -> Barber & Odean (2001) phát hiện rằng nhà đầu tư giao dịch càng nhiều thì lợi nhuận càng tệ, do quá tự tin vào khả năng dự đoán.

→ Nghiên cứu trên 66.000 tài khoản môi giới tại Mỹ cho thấy nhóm giao dịch nhiều nhất có lợi nhuận thấp hơn Thị trường ~ 6,5%/ năm

2. Ám ảnh thua lỗ.

*Daniel Kahneman & Amos Tversky (1979) Nghiên cứu (Prospect Theory) chỉ ra rằng:Mức đau khi mất tiền gấp 2 – 2.5 lần mức vui khi lời một khoản tương đương,Nên hệ quả là nhà đầu tư là.

- Gồng lệnh lỗ quá lâu,kỳ vọng về bờ.

-Chốt lời quá sớm (chốt non).

-Ngại vào lệnh vì sợ thua lỗ, nên bỏ lỡ cơ hội vào lệnh tốt.

3. Hiệu ứng bầy đàn (Herding Behavior)

*là hiểu ứng thấy người cách mua bán có lời sợ bỏ lỡ cơ hội nên vào lệnh theo đám đông ( được gọi là FOMO).

-> Bikhchandani & Sharma (2001): Chỉ ra hiện tượng thị trường bị kéo theo hành vi bầy đàn, đặc biệt trong bong bóng tài sản (dot-com 2000, housing 2008).

- hệ quả là Mua đỉnh bán đáy , Thị trường dễ tạo bong bóng.

4.Confirmation Bias

* là tâm lý Chỉ tìm thông tin ủng hộ quan điểm sẵn có, bỏ qua thông tin trái chiều.

-> Lord, Ross & Lepper (1979): Con người có xu hướng bác bỏ dữ kiện đối lập → nhà đầu tư dễ dính tư duy một chiều

+ hiệu hứng tâm lý này hệ quả của nó là.

- vào lệnh sai kèo.

-Không giám cắt lỗ.

-Bị khoá trong một hệ tư tưởng

5.Sợ hãi và tham lam.

* Tham lam và sợ hãi là cảm xúc chính mạnh nhất trong thị trường tài chính.

-> CNN có Fear & Greed Index dựa trên các dữ liệu thị trường thực tế vì nỗi sợ/ tham lam đủ sức điều khiển dòng tiền Sợ hãi gây ra: bán tháo khi thị trường điều chỉnh, vào lênh với số Lot to, FOMO, không quản lý rui ro

6.Stress và cảm xúc ảnh hưởng đến quyết định

* Căng thẳng, Lo lắng, Hưng phấn -> làm ta ra những quyết định phi lý, Thiếu lý trí

John Coates (cựu trader Phố Wall, nhà nghiên cứu) chứng minh:

- Mức cortisol tăng làm trader giảm khả năng chịu rủi ro → bán trong hoảng loạn.

- Mức testosterone cao làm nhà đầu tư hành động liều lĩnh → gây bong bóng tài sản.

7. Tiền không chỉ là con số mà là cảm xúc.

* Con người Không ra quyết định bằng Logic, mà bằng cảm xúc.

Cảm xúc + Niềm tin+ Trải nghiệm

+ Người nghèo: nhiền tiền là thứ phải tiết kiệm.

+ Người trung lưu: nhìn tiền như thứ phải làm mới có.

+ người giàu: Nhìn tiền như công cụ để tạo ra tiền ( biến tiền thành NOLE)

-> sự khác biệt là niềm tin chứ không phải số tiền.