. 🎧🗣️ Một số lý do kỹ năng nghe – nói kém và cách cải thiện hiệu quả
Trước tiên em muốn cảm ơn cô Thương, trong buổi workshop thứ 7 tuần trước em đã học được rất nhiều từ workshop của cô Thương. Và em có note được một vài ý muốn chia sẻ đến mọi người trong cộng đồng mình. Trong quá trình học - dạy Tiếng Việt, nhiều học viên thường chia sẻ: “Em đọc được nhưng nghe lại không hiểu rõ,” hoặc “Em hiểu nhưng không nói được.”Thực ra, nguyên nhân của việc nghe – nói yếu không chỉ nằm ở “thiếu từ vựng” hay “phát âm sai”, mà sâu hơn là do thiếu sự kết nối giữa đầu vào (input) và đầu ra (output). Dưới đây là một số lý do phổ biến và hướng khắc phục cụ thể. 🎯 1. Nghe – hiểu chưa đủ sâu Học viên thường nghe lướt mà không thực sự hiểu, hoặc chỉ nhận biết vài từ mà bỏ qua ngữ cảnh.Khi nghe không đủ sâu, não không “nhập” được cấu trúc câu và âm điệu tự nhiên → dẫn đến nói kém phản xạ. ✅ Giải pháp: - Tăng input dễ hiểu (Comprehensible Input i+1):Cho học viên nghe nội dung thấp hơn một chút so với trình độ thật, có hình ảnh minh họa, ví dụ như video ngắn, truyện tranh có phụ đề.Khi học viên hiểu được 90–95% nội dung, họ sẽ tự hấp thụ ngữ pháp và nhịp điệu câu. - Nghe ngắn – nhanh – vui (Micro Listening):Dùng shadowing (nhại theo người nói) và mini dictation (nghe chép siêu ngắn, 5–10 giây).Mục tiêu không phải là hiểu nghĩa, mà là “cảm” được ngữ điệu và tốc độ thật của người bản ngữ. 🧱 2. Thiếu mẫu câu tự động (Automatic sentence patterns) Nhiều học viên hiểu ngữ pháp, nhưng khi nói lại không bật ra câu đúng, vì thiếu mẫu câu tự động trong đầu.Não phải “dịch ngược” từ tiếng mẹ đẻ → tiếng học, nên phản xạ chậm. ✅ Giải pháp: - Luyện mẫu câu theo chủ đề:Dạy qua mẫu câu chức năng như: - Shadowing theo mẫu:Học viên nghe – nói lại theo nhịp, đến khi câu bật ra không cần suy nghĩ. - 🫱 3. Thiếu môi trường giao tiếp thật / Áp lực tâm lý Học viên thường ngại sai, sợ bị sửa liên tục hoặc “mất mặt” khi nói trước lớp → dẫn đến im lặng. Không có áp lực tự nhiên (như phản xạ trong hội thoại thật) thì khả năng nói sẽ không phát triển.